Alternatif Turizm
Planlama ve Korumadan Gelişen Bir Yaklaşım
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007–2013) doğrultusunda Balıkesir ve Çanakkale illerini kapsayan bölgesel çevre düzeni planı hazırlamış; bu planı yıllar içinde toplumun ve zamanın ihtiyaçlarına göre geliştirmiştir.
Planın değişmeyen hedeflerinden biri, cazibesi yüksek bu bölgedeki özel alanları kitle turizminden, sanayileşmeden ve nüfus yoğunlaşmasından koruyarak kırsal mirası gelecek kuşaklara aktarmaktı. Bu amaçla düzensiz yapılaşmayı önleyici kriterler çevre düzeni planına dahil edilmiştir.
Sonraki yıllarda, dünyadaki eğilimlerle paralel biçimde, ekoturizm konsepti kırsal kalkınmanın öncüsü haline geldi. Bakanlık, belirli şartları sağlayan arazilerde ekoturizm için özel imar kriterleri tanımladı; bu süreci Kültür ve Turizm Bakanlığı ile istişare ederek geliştirdi. Böylece “Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelik”e Kırsal Turizm Tesisleri eklendi ve bu tesislerin fonksiyonları ile işletme kuralları belirlendi.
Amaç: Kitle Turizmine Alternatif, Kırsalı Koruyarak Destek
Her iki bakanlık da, alternatif turizmi teşvik ederek bu turizm türünün kapsamını genişletmeye çalıştı. Böylece hem kitle turizminin tahrip edici etkilerini azaltmak hem de kırsal bölgelerin kalkınmasına katkı sağlamak hedeflendi.
Kadim kırsal mirasa sahip yörelerimizin yalnızca yaz aylarında “her şey dahil” mantığıyla kısa süreli ziyaret edilmesi; birkaç aylık yoğun nüfus artışının altyapısal yetersizlikler ve çevresel tahribat yaratması; geri kalan zamanlarda ise tesislerin atıl kalması önlenmek istendi. Bu yaklaşım yalnızca bakanlıkların değil; Köyden Başla, sivil toplum kuruluşları, yerel üreticiler ve köylülerin de ortak talebiydi.
Kuzey Ege Bölgesinin Alternatif Turizm Potansiyeli
Bölgenin doğal ve kültürel özellikleri, aşağıdaki turizm türlerinin başarıyla uygulanmasına imkân veriyor:
• Kültür Turizmi: Felsefe kampları, Troas kültür rotası gezileri, sanatçı atölyelerine katılım, milli park/müze/arkeolojik alan/ ören yeri gezileri…
• Gastronomi Turizmi: Yerel gurme restoranlarla iş birlikleri, zeytinyağı ve şarap tadımları, yemek atölyeleri, bölgesel gastronomi festivalleri…
• Sağlık ve Spor Turizmi: Sörf/ dalış/trekking etkinlikleri, yoga kampları, termal ziyaretler, wellness/rehabilitasyon/ psikososyal vb. terapiler…
• Doğa Turizmi: Koy/ kumsal gezileri, dere/şelale/ doğal park turları, kuş gözlem alanı ziyaretleri…
Küresel Perspektif: Doğaya Dönüş
Dünya genelinde alternatif turizm uygulamaları, sanayileşme sonrası şehirleşmenin yarattığı stresli yaşamdan uzaklaşma arzusuyla ortaya çıktı. İnsanlar doğaya dönerek beden ve ruh bütünlüğünü korumayı, farklı bir yaşam biçimi deneyimlemeyi arzuladılar.
Sürdürülebilirlik kavramının turizm sektörüne entegre olmasıyla birlikte, birçok ülkede başarılı alternatif turizm örnekleri ortaya çıktı. Akademik çalışmalar, bir turizm etkinliğini sürdürülebilir kılanın yalnızca yeri veya miktarı değil, onun nasıl organize edildiği, nasıl uygulandığı ve hangi sonuçları doğurduğu olduğunu gösteriyor.
Yeni Binyılda Aktif Yaşam ve Köyden Başla Yaklaşımı
Uzayan insan ömrü, olgunluk döneminde daha sağlıklı, üretken ve anlamlı bir yaşam sürme ihtiyacını beraberinde getirdi. İşte tam bu noktada Köyden Başla, mevcut mevzuattan yararlanarak Kuzey Ege’nin kalbinde alternatif turizm faaliyetleri tasarlamaya başladı.
Bu mekanlar, tasarımdan işletmeye kadar uçtan uca bir bütünlük anlayışıyla geliştiriliyor. Projelerde fizyoterapistlerden ergonomi uzmanlarına, psikologlardan kırsal mimarlara kadar disiplinler arası bir ekip görev alıyor.
Köyden Başla yaklaşımı şu temel ilkeler üzerine kuruludur:
• Sağlık Odaklı Tasarım: Düşme ve yaralanma riskini azaltıcı önlemler almak, ergonomik ve güvenli yaşam alanları tasarlamak.
• Zihinsel ve Fiziksel Aktivite Alanları: Klinik pilates, yoga ve dans terapisi için özel alanlar oluşturmak; egzersiz programlarına uygun yürüyüş yolları ve parkurlar planlamak.
• Wellness ve Rehabilitasyon Olanakları: Masaj odaları, koridor golfü gibi hem fiziksel hem zihinsel sağlığı destekleyen uygulamalar sunmak.
• Profesyonel Tesis Yönetimi: Yalnızca mevzuatın asgari standartlarını değil; proje özelliklerine göre entegre tesis yönetimi anlayışıyla köy yaşamını kolaylaştırıcı çözümler üretmek.
Bilgi ve İş Birliği
Detaylar hakkında bilgi almak ve alternatif turizm projelerimiz hakkında daha fazla öğrenmek için Köyden Başla ile iletişime geçebilirsiniz.